दुबई / दुबईमा रोजगारीका लागि गएका २,५०० भन्दा बढी नेपाली कामदारहरू पछिल्ला ६ महिनामा विभिन्न कानुनी कारणले डिपोर्ट भएका छन्। अवैध मदिरा सेवन, झैझगडा, लागुऔषध कारोबार र भिसा म्याद सकिएर अवैध रूपमा बस्नुजस्ता कारणले यूएई प्रहरीले उनीहरूलाई पक्राउ गरेर नेपाल फर्काएको हो।
सम्पर्कविहीन नेपालीहरू जेलमा भेटिए
मोरङका वीरबहादुर, रौतहटका सुमन, र गोर्खाकी कविता जस्ता धेरै नेपालीहरू एकाएक सम्पर्कविहीन भएपछि परिवारहरू चिन्तित बने। खोजबिनपछि उनीहरू विभिन्न जेल र डिपोर्टेसन सेन्टरमा भेटिए। अधिकांश पक्राउ परेकाहरू रक्सी सेवन, झगडा, वा लागुऔषधको कारोबारमा संलग्न रहेको पाइयो।
स्याङ्जाका मणिराम दुई महिना जेल बसेपछि डिपोर्ट भए। उनले स्थानीय प्रशासनको अनुमति नलिई सडकमा खानेकुरा बेचिरहेका थिए। त्यस्तै, कहिल्यै रक्सी नखाने बताइने सुवास साथीहरूसँग रमाइलो गर्न जाँदा पक्राउ परे र डिपोर्ट भए।
रक्सी र लागुऔषध प्रमुख कारण
यूएईका श्रमिक क्याम्पहरू सहरी क्षेत्रभन्दा टाढा व्यवस्थित रूपमा बनाइएका छन्। कामदारहरू दिनभरको थकान मेटाउन मरुभूमिमा रक्सी खाएर रातभर बस्ने गर्छन्। तर, सार्वजनिक स्थानमा रक्सी सेवन र होहल्ला गैरकानुनी भएकाले प्रहरीले छापा मार्दा धेरै पक्राउ पर्छन्। केही लागुऔषध ओसारपसारमा संलग्न रहेको आरोपमा पनि थुनिएका छन्।
गोर्खाका राकेश श्रेष्ठ करिब दुई वर्षदेखि जेलमा छन्। डेलिभरी ब्वाइको रूपमा काम गरिरहेका उनलाई साथीहरूले फसाएको आशंका गरिएको छ।
परिवारको पीडा र अविश्वास
रूपन्देहीका डम्बरबहादुरका छोरा किरण रक्सी सेवनकै कारण पक्राउ परे। तर, बुबाले छोराले कहिल्यै रक्सी नखाने दाबी गर्दै कसैले फसाएको हुनसक्ने आशंका गरे। धेरै अभिभावकले आफ्ना सन्तान निर्दोष रहेको दाबी गरे पनि प्रमाणहरूले भिन्न कथा सुनाउँछन्।
गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए) र नेपाली समाजले जनचेतना कार्यक्रम चलाए पनि समस्या रोकिएको छैन। एनआरएनए यूएईका अध्यक्ष विकास शाहीका अनुसार, यूएईका कडा कानुनबारे जानकारी हुँदाहुँदै पनि कतिपय युवाहरू छिटो पैसा कमाउने प्रलोभनमा फस्छन्।
नेपाली दूतावासका श्रम काउन्सिलर दीपेन्द्र पौडेलका अनुसार, पछिल्लो ३ महिनामा ६३३ जना नेपाली डिपोर्ट भएका छन्। रमादानको पहिलो ४ दिनमा मात्रै २५० जना निस्कासनमा परे। अहिले यूएईका जेलमा झण्डै ५०० नेपालीहरू रहेका अनुमान गरिएको छ।
यूएई अधिकारीहरूले नेपालीहरूकै सुरक्षाका लागि जनचेतना कार्यक्रमलाई अझै प्रभावकारी बनाउन आग्रह गरेका छन्। खाडी मुलुकमा रहेका नेपाली श्रमिकहरूले स्थानीय कानुनको पालना गरेर आफैं सुरक्षित रहनु जरुरी देखिन्छ।
समस्या समाधानका लागि नेपालबाट जाने कामदारलाई सही जानकारी, कडा कानुनी सचेतना, र सुरक्षित जीवनशैलीबारे अभिमुखीकरण अनिवार्य गर्नुपर्ने आवश्यकता देखिन्छ। यसले नेपालीहरूको यूएईमा सुरक्षित भविष्य सुनिश्चित गर्न सक्नेछ।
